الگوهای قیمتی به شکل توالی‌های قابل تشخیص در نمودار قیمتی ظاهر می‌شوند. با استفاده از الگوها می‌توان گذشته قیمت را بررسی کرد و بدین وسیله آینده قیمت یک دارایی قابل معامله را پیش‌بینی کرد. قبل از خواندن الگوی کف و سقف سه قلو (الگوی Triple Tops and Bottoms) بهتر است مقاله‌های خطوط روند، الگوهای ادامه‌دهنده و الگوهای بازگشتی قیمت را مطالعه کنید و با این موضوعات آشنا باشید.
در این مقاله ابتدا به این موضوع که چطور زمانی که الگوها را تشخیص دادید آن‌ها را تحلیل کنید می‌پردازیم و سپس به الگوهای کف و سقف سه‌قلو خواهیم پرداخت. این دو الگو بسیار قوی هستند اما به ندرت در بازار شکل می‌گیرند.
تایم‌فریمی که الگوها شکل می‌گیرند
زمانی که قصد دارید الگوی قیمتی را تجزیه و تحلیل کنید و پیش‌بینی کنید قیمت به چه سمتی حرکت خواهد کرد تایم‌فریمی که الگو در آن تشکیل می‌شود برای ما بسیار اهمیت دارد. الگوهای قیمتی در هر تایم‌فریمی می‌توانند تشکیل شوند و تقاوتی نمی‌کند که نمودار کوتاه‌مدتی مثل ۱۴۴ تیک چارت ( ۱۴۴ tick chart، نمودارهای تیک چارت بر اساس زمان تغییر نمی‌کنند بلکه بر اساس تعداد معاملات، نوسان قیمت را نشان می‌دهد. همچنین منظور از ۱۴۴ تیک چارت این است که، هر ۱۴۴ معامله‌ای که انجام می‌شود یک کندل یا بار و … بر روی نمودار ظاهر می‌شود)، یا نمودار در تایم‌فریم ۶۰ دقیقه، روزانه، هفتگی یا سالیانه، باشد. اما اهمیت و اعتبار الگو معمولا با اندازه و عمق الگو رابطه مستقیم دارد.
در حالت کلی الگوهایی که در تایم‌فریم بالاتر تشکیل می‌شوند، قابل اعتمادتر هستند. چون قیمت بعد از شکست این الگوها معمولا حرکات بزرگ و نوسانات بیشتری دارد. بنابراین، زمانی که الگویی در تایم‌فریم روزانه تشکیل می‌شود انتظار می‌رود قیمت بعد از شکست، حرکت بیشتری نسبت به الگویی که در تایم‌فریم‌های پایین‌تر از روزانه، مثلا ۱ دقیقه شکل می‌گیرد، داشته باشد. و به طور مشابه الگویی که در تایم‌فریم ماهانه شکل می‌گیرد، احتمالا به نسبت الگویی که در تایم‌فریم روزانه شکل گرفته است، باعث حرکت و نوسان بیشتر قیمت خواهد شد.
زمانی که در سطوح خاص معامله‌گران شروع به خرید و فروش می‌کنند، قیمت میان این سطوح شروع به نوسان می‌کند و الگوهای قیمتی مثل پرچم، پرچم سه‌گوش و غیره تشکیل می‌شوند. زمانی که قیمت این الگوها را می‌شکند، در سنتیمنت بازار تغییر چشم‌گیری رخ می‌دهد. هر چه تایم‌فریمی که الگو در آن تشکیل شده‌است بزرگتر باشد، خریداران باید فشار بیشتری برای شکستن مقاومت وارد کنند (یا برعکس فروشندگان باید فشار بیشتری برای شکستن حمایت وارد کنند) در نتیجه زمانی که الگو شکسته شود، قیمت حرکت قوی‌تر و شارپ‌تری در جهت شکست خواهد داشت. نمودار زیر الگوی پرچم سه‌گوش را نشان می‌دهد که در نمودار هفتگی شرکت الفابت (گوگل) که با نماد (GOOG) شناخته می‌شود، تشکیل شده‌است. همان‌طور که می‌بینید بعد از تثبیت قیمت در الگو، روند صعودی قیمت بسیار بزرگ و شدید رخ داده است.
نوسانات
به طور مشابه میزان نوسانات قیمت در درون الگوی قیمتی می‌تواند به ما کمک کند تا میزان اعتبار الگو و اندازه شکست الگو را پیش‌بینی کنیم. منظور از نوسانات، اندازه تغییرات قیمت در یک مدت خاص است. هر چه تغییرات قیمت بیشتر باشد، نوسانات نیز بیشتر خواهد بود. این شرایط را می‌توان بدین صورت تفسیر کرد که بین فروشندگان، (که سعی می‌کنند قیمت را کاهش دهند) و خریداران (که سعی می‌کنند قیمت را افزایش دهند) جنگی وجود دارد. اگر نوسانات قیمت در درون الگو زیاد باشد، احتمالا قیمت بعد از شکستن الگو حرکات بزرگتر و شدیدتری خواهد داشت.
حرکات شدید قیمت در داخل الگو ممکن است نشان‌دهنده این باشد که خریداران و فروشندگان برای جهت دادن به قیمت در حال جنگ هستند. هرچقدر نوسانات در داخل الگو بیشتر باشد، انتظارات می‌رود که قیمت، حرکت سریع و شدیدی در هنگام شکستن منطقه حمایتی یا مقاومتی داشته‌باشد.
حجم معاملات
حجم معاملات موضوع دیگری است که در زمان تحلیل الگوهای قیمتی باید مدنظر داشته باشید. حجم معاملات تعداد واحد‌هایی که یک دارایی خاص در مدت زمان مشخص معامله می‌شود را به ما نشان می‌دهد. حجم معاملات یک ابزار مالی در نمودار هیستوگرام (Histogram)، که معمولا شکلی شبیه سلسله خطوط عمودی دارد، و در زیر نمودار قیمت قرار می‌گیرند مشخص می‌شود. برای این که از حجم معاملات استفاده درستی داشته باشید، باید حجم معاملات فعلی را با حجم معاملات گذشته دارایی مقایسه کنید. تغییراتی که در میزان فعلی خرید و فروش رخ می‌دهد را می‌توان با هم مقایسه کرد و آن را تحلیل کرد. اگر حجم معاملات یک دارایی با میزان عادی معاملات روزانه آن تفاوت زیادی داشته‌باشد می‌توان حدس زد که قیمت نیز با تغییراتی همراه خواهد بود.
اگر قیمت حمایت یا مقاومتی را بشکند و این شکست همراه با تمایل شدید معامله‌گران باشد (حجم معاملات این نکته را به ما نشان می‌دهد) حرکت قمیت می‌تواند شدت بیشتری داشته باشد. افزایش حجم معاملات می‌تواند “تاییدی” برای شکست صورت گرفته باشد. از طرف دیگر اگر شکست بدون تغییر چندانی در حجم معاملات صورت گیرد، احتمال خیلی بالا شکست جعلی بوده و قیمت به محدوده قبلی خودش بر می‌گردد، چون نیروی پشتیبانی برای قیمت وجود نداشته که به ادامه روند قمیت کمک کند. این موضوع مخصوصا برای شکست‌های صعودی خیلی اهمیت دارد.
راهنمایی‌هایی برای تحلیل الگوها
سه اقدام کلی که به معامله‌گران تکنیکال کمک می‌کند الگوهای قیمتی را بهتر تفسیر کنند:
۱. تشخیص الگو: اولین قدم برای درست تحلیل کردن الگوهای قیمتی این است که الگوهای معتبر را درست تشخیص دهیم. معمولا زمانی که به گذشته قیمت نگاه می‌کنید تشخیص دادن الگوها کار راحتی است اما، زمانی که این الگوها در حال شکل گرفتن هستند، تشخیص آن‌ها سخت و چالش برانگیر می‌شود. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران می‌توانند از داده‌های گذشته استفاده کنند تا تشخیص درست الگوها و نحوه ترسیم خطوط روند را تمرین کنند. خطوط روند را می‌توان به چند روش و با استفاده از کف‌ها و سقف‌های قیمتی، قیمت بسته‌شدن یا دیگر نقاط موجود در نمودار رسم کرد.
۲.ارزیابی الگو: زمانی که الگو را تشخیص دادید، سپس نوبت به ارزیابی آن می‌رسد. معامله‌گران می‌توانند نکاتی همچون تایم‌فریمی که الگو در آن تشکیل شده، حجم معاملات و نوسانات قیمت در درون الگو را برای ارزیابی در نظر بگیرند. ارزیابی کردن این نکات می‌تواند تصویر بهتری برای معتبر بودن الگوها ارائه دهد.
۳. پیش‌بینی: زمانی که معامله‌گر الگو را تشخیص داد و ارزیابی کرد، می‌تواند از اطلاعات به دست آمده استفاده کند و پیش‌بینی کند قیمت در آینده به چه سمتی حرکت خواهد کرد. طبیعتا، قرار نیست الگوهای قیمتی همیشه درست عمل کنند و این که شما بتوانید الگو را تشخیص دهید، تضمینی به شما نمی‌دهد که پیش‌بینی شما نیز درست باشد و قیمت به همان سمت حرکت کند. به همین دلیل فعالان بازار، می‌توانند شرایط بازار را رصد کنند تا اگر شرایط بازار با تغییری مواجه شد، واکنش درستی به آن نشان دهند.
کف و سقف سه‌قلو
کف و سقف سه‌قلو، الگوهای تعمیم یافته کف و سقف دو قلو هستند. اگر سقف دو قلو و کف دو قلو به ترتیب شبیه به M و W باشند، سقف و کف سه‌قلو شبیه به حروف شکسته M و W هستند. در سقف سه‌قلو سه حرکت رو به بالا و در کف سه‌قلو سه حرکت رو به پایین بدین معنی هستند که قیمت سه بار تلاش کرده سطح مقاومت یا حمایت را بشکند، اما موفق نشده است. در سقف سه‌قلو، قیمت سه بار تلاش می‌کند که مقاومتی را بشکند اما موفق نمی‌شوند و عقب نشینی می‌کند. و بر خلاف سقف سه‌قلو، الگوی کف سه‌قلو زمانی شکل می‌گیرد که قیمت ۳ بار سعی می‌کند حمایتی را بشکند اما موفق نمی‌شود و به سمت بالا بازگشت می‌کند.
الگوی سقف سه‌قلو، الگوی بازگشت روند به نزولی است چرا که باعث وقفه در روند صعودی می‌شود و در نتیجه بازگشت روند به نزولی را در پی خواهد داشت. شکل این الگو بدین ترتیب است:
• قیمت روند صعودی را ادامه می‌دهد تا در نهایت به سطح مقاومتی می‌رسد و سپس بازگشتی به محدوده حمایتی دارد.
• قیمت دوباره سعی می‌کند که محدوده مقاومتی را بشکند اما موفق نمی‌شود، و مجددا به محدوده حمایتی برمی‌گردد.
• قیمت برای بار سوم تلاش می‌کند که مقاومت را بشکند اما باز هم موفق نمی‌شود، در نهایت روند بازگشت می‌کند و سطح حمایتی را می‌شکند.
پرایس‌اکشن این الگو نشان‌گر جنگی بین خریداران و فروشندگان است که خریداران سعی می‌کنند قیمت را رو به بالا هل دهند و فروشندگان سعی می‌کنند قیمت را رو به پایین هل دهند. هر بار که قیمت به مقاومت برخورد می‌کند، حجم معاملات کاهش می‌یابد تا زمانی که قیمت با افزایش حجم معاملات و تعداد فروشندگان می‌تواند محدوده حمایتی را بشکند. زمانی که سه تلاش خریداران برای شکستن مقاومت، ناموفق می‌شود، قدرت خریداران کاهش می‌یابد (خریداران خسته می‌شوند) و قدرت فروشندگان بر آن‌ها غلبه می‌کند و باعث افت قیمت می‌شود که در نهایت بازگشت روند را به همراه دارد.
در طرف دیگر، الگوی کف سه‌قلو یک الگوی بازگشتی صعودی محسوب می‌شود چون این الگو باعث توقف روند نزولی می‌شود و در نهایت باعث بازگشت روند به صعودی می‌شود. الگوی کف سه‌قلو توسط سه تلاش ناموفق قیمت برای شکستن حمایت شناخته می‌شود که در هر تلاش، حجم معاملات نیز کاهش می‌یابد تا در نهایت قیمت آخرین تلاش خود برای کاهش دادن قیمت را انجام می‌دهد اما موفق نمی‌شود و قیمت سطح مقاومتی را می‌شکند و به روند صعودی ادامه می‌دهد. درست مثل الگوی سقف سه‌قلو، این الگو تلاش خریداران و فروشندگان برای تغییر دادن مسیر قیمت به سمت خودشان را نشان می‌دهد. در الگو کف سه‌قلو، این فروشندگان هستند که در نهایت خسته می‌شوند و قدرتشان کاهش می‌یابد و به خریداران اجازه می‌دهند که روند را به روند صعودی تغییر دهند. تصویر زیر الگوی کف سه‌قلو در نمودار روزانه سهام شرکت McGraw Hill نشان می‌دهد.
الگوهای کف سه‌قلو و سقف سه‌قلو نشان می‌دهند که روند فعلی بازار در حال ضعیف شدن است و طرف مقابل در حال قوی‌تر شدن است. هر دو الگو تغییر در روند بازار را نشان می‌دهند. الگوی سقف سه‌قلو، غلبه فروشندگان بر خریداران و کف سه‌قلو غلبه خریداران بر فروشندگان را نشان می‌دهد. این الگوها جلوه بصری از انتقال قدرت هستند.
نتیجه‌گیری
الگوهای قیمتی در هر تایم‌فریمی می‌توانند شکل بگیرند چه در نمودارهای تیک (Tick Chart) که قیمت نوسانات شدیدی دارد و معمولا اسکالپرها از آن استفاده می‌کنند یا نمودارهای سالانه که سرمایه‌گذاران از آن استفاده می‌کنند. هر دو الگو جنگ بین خریداران و فروشندگان را نشان می‌دهند که بسته به این‌که کدام سمت پیروز شوند، قیمت یا روند قبلی را ادامه خواهد داد، یا بازگشت خواهد کرد. تحلیل‌گران تکنیکال می‌توانند از الگوهای تکنیکال برای ارزیابی داده‌های گذشته و تحلیل حرکات فعلی قیمت استفاده کنند تا بتوانند آینده قیمت را پیش‌بینی کنند و تصمیمات معامله‌گری و سرمایه‌گذاری خود را از بر این اساس بگیرند.
منبع: Investopedia
جهت پیگیری اخبار و تحلیل های فارکس و بازارهای جهانی به کانال تلگرامی UtoFX بپیوندید.
دیدگاه خود را بنویسید