گزارش تعهد معامله‌گران (COT)

گزارش COT یک گزارش هفتگی است که میزان کل دارایی حاضرین در بازار قراردادهای آتی آمریکا را نشان می‌دهد. این گزارش هر جمعه توسط کمیسیون معاملاتی قراردادهای آتی کالا (CFTC یا Commodity Futures Trading Commission) رأس ساعت ۲۴:۰۰ به ‌وقت ‌ایران منتشر می‌شود. گزارش COT نگاهی کلی به تعهد گروه‌های معاملاتی طبقه‌بندی‌شده تا سه‌شنبه همان هفته می‌اندازد. در این گزارش جدیدترین اطلاعات در مورد قراردادهای آتی (Futures) برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌شود و در مورد این مبادلات پیچیده شفاف‌سازی می‌کند. بسیاری از معامله گران قراردادهای آتی، از این گزارش به‌عنوان سیگنالی برای انجام معامله در بازار استفاده می‌کنند.

نحوه عملکرد گزارش COT چگونه است؟

تاریخچه این گزارش به سال ۱۹۲۴ بازمی‌گردد، زمانی که سازمان مدیریت قراردادهای آتی غلات کشاورزی (Department of Agriculture’s Grain Future Administration) گزارشی سالیانه منتشر کرد که در آن فعالیت‌های پوشش ریسک (Hedging) و سفته بازی (Speculative) روی بازار قراردادهای آتی به چشم می‌خورد. در سال ۱۹۶۲ گزارش به‌صورت ماهیانه منتشر ‌می‌شد. در دهه ۹۰ میلادی انتشار آن به‌صورت دو هفته یک‌بار و سپس در سال ۲۰۰۰ به بعد به صورت هفتگی منتشر شد.

اطلاعات موجود در گزارش، روز سه‌شنبه جمع‌آوری می‌شوند، روز چهارشنبه تأیید می‌شوند و در روز جمعه منتشر می‌شوند. اطلاعات موجود در این گزارش به‌صورت شکل گرافیکی تهیه می‌شوند. هدف از تهیه این گزارش کمک به مردم برای درک پویایی بازار است. CFTC هر سه‌شنبه گزارش قراردادهای باز معاملات آتی و آپشن در بازارهای معاملات آتی را که در آن ۲۰ معامله‌گر یا بیشتر، معاملات خود را باز گذاشته‌اند، منتشر می‌کند.

معامله‌گران می‌توانند با استفاده از این گزارش مشخص کنند که وارد معامله خرید یا فروش شوند. به دلیل محدودیت‌های قانونی، طبقه‌بندی پوزیشن‌های معامله‌گران در گزارش صورت نمی‌گیرد. بر اساس CFTC این بخشی از روش‌های محرمانه کسب ‌و کار است.

ملاحظات خاص

در مورد اهمیت COT نمی‌توان اغراق کرد. این گزارش یک منبع اصلی برای معامله‌گران و بیشتر پژوهش‌های آکادمیکی است که در مورد روندهای قیمت‌گذاری در بازار قراردادهای آتی انجام می‌شود؛ بنابراین، منتقدانی دارد و ایرادات آن‌ها در مورد این گزارش منطقی نیز هست. بزرگ‌ترین ایراد COT این است که به‌عنوان سندی که باید شفافیت را ترویج دهد، قوانین حاکم بر آن شفاف نیستند.

برای مثال، معامله‌گران به دو دسته تجاری (commercial) و غیرتجاری (non-commercial) تقسیم می‌شوند و این دسته‌بندی برای هر معامله‌ای که برای آن کالای خاص در نظر گرفته می‌شود، صدق می‌کند. این بدین معنی است که اگر شرکت نفتی هم وارد معامله پوشش ریسک (Hedge) کوچکی شده باشد و هم وارد معامله سفته بازی بزرگی شده باشد، هر دو معامله در دسته بندی تجاری نمایش داده می‌شود. به بیان ساده‌تر، حتی داده‌های تفکیک شده آن قدر دقیق نیستند که معاملات بازار را به طور دقیق به ما نشان دهند. توصیه‌ شده است داده‌های دقیق‌تر دیرتر منتشر شوند تا بر معاملات حساس تجاری تأثیر نگذارند اما انجام آن نیز بعید به نظر می‌رسد. علیرغم محدودیت‌های گزارش، بیشتر معامله‌گران معتقدند که حتی داده‌های غیرقابل اطمینان COT نیز بهتر از نداشتن هیچ داده‌ای است.

انواع گزارش‌ها

گزارش COT شامل چهار نوع گزارش است: گزارشات لگسی (legacy)، ساپلیمنتال (Supplemental یا تکمیلی)، دیس‌اگریگیتد (Disaggregated یا تفکیکی) و معامله‌گران در قراردادهای آتی مالی (Traders in Financial Futures)

معامله‌گران بیشترین آشنایی را با گزارش COT لگسی دارند. این گزارش تعداد معاملات باز تمام قراردادهای اصلی را که بیش از ۲۰ معامله‌گر در آن هستند شامل می‌شود. COT لگسی تنها پوزیشن‌های خرید، فروش و اسپرد یک کامودیتی را که توسط معامله‌گران تجاری (Commercial Trader)، غیرتجاری (non-commercial Trader) و معامله‌گران کوچک (پوزیشنهای غیرقابل گزارش) انجام شده، نشان می‌دهد. کل معاملات باز و تغییرات آن در این گزارش ارائه می‌شوند. COT آنچه فعالان اصلی در بازار می‌اندیشند را به تصویر می‌کشد و در تعیین احتمال ادامه یک ‌روند یا پایان یافتن آن به ما کمک می‌کند. برای مثال اگر پوزیشن‌های خرید تجاری و غیرتجاری در حال افزایش هستند، سیگنال روند افزایشی برای قیمت کالای مذکور محسوب می‌شود.

  • ساپلیمنتال یا تکمیلی Supplemental

گزارش تکمیلی به ۱۳ قرارداد ویژه کالاهای کشاورزی می‌پردازد. این قراردادها آپشن‌ها و معاملات قراردادهای آتی را شامل می‌‎شوند. این گزارش معاملات باز را در سه دسته معامله‌گران تجاری، غیرتجاری و شاخص (Index) نشان می‌دهد.

  • دیس‌اگریگیتد یا تفکیکی Disaggregated

گزارش تفکیکی COT نیز برای معامله گران شناخته‌شده است. این گزارش فعالان بازار را به دسته‌های کوچک‌تری تقسیم می‌کند. این دسته‌ها شامل تولیدکنندگان (Producers)، تجار (Merchants)، پردازشگران (Processors)، کاربران (Users) و دلالان سواپ (Swap Dealers) می‌شوند. حاضرین غیرتجاری بازار به دو دسته پول مدیریت‌شده (Managed Money) و دیگر موارد قابل گزارش (Other Reportables) تقسیم می‌شوند. این گزارش تصویر واضح‌تری از بازیگران اصلی بازار (کاربران کالاهای actuals) را در مقابل افرادی که انگیزه سودآوری یا سفته بازی دارند، نشان می‌دهد. COT تفکیکی پاسخی است به برخی انتقادهایی که از COT پیشین شده بود.

(منظور از actual، کامودیتی‌های همگنی هستند که اساس معاملات آتی را تشکیل می‌دهند. actual می‌تواند هر نوع کامودیتی باشد. از رایج‌ترین کامودیتی‌ها می‌توان به نفت خام (crude oil)، نفت کوره (Heating Oil)، گاز طبیعی (Natural Gas)، طلا، مس، نقره، پلاتینیوم، گندم، ذرت و سویا اشاره کرد). (به کامودیتی هایی همگن می‌گویند که فرقی نمی‌کند در کجای دنیا تولید شده‌اند و قیمت جهانی برای آن در نظر گرفته می‌شود مانند مس، نفت و…)

این آخرین بخش از گزارش COT است. در این بخش قراردادهای مختلف از قبیل اوراق خزانه‌داری آمریکا، شاخص سهام و جفت‌ ارزها مشخص شده‌اند. مثل گزارش‌های قبلی در این گزارش نیز چهار بخش وجود دارد: واسطه / دلال (dealerintermediary)، مدیر دارایی (Asset ManagerInstitutional)، صندوق‌های دارای لوریج (Leveraged Funds) و دیگر بخش‌های قابل گزارش.

درک گزارش COT

برای درک بازار قراردادهای آتی، اول باید افراد درگیر در این قراردادها را بشناسید.

این افراد به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند:

  1.  معامله گران تجاری (Commercial Traders) (پوشش‌دهندگان ریسک Hedgers)
  2.  معامله گران غیرتجاری (Non-commercial traders ) (سفته‌بازارن بزرگ Large Speculators)
  3.  معامله گران خرد (Retail traders) (سفته‌بازان کوچک Small Speculators)
معامله‌گران تجاری را نادیده نگیرید
  • معامله‌گران تجاری یا افرادی که به منظور پوشش ریسک (Hedge) وارد معامله می‌شوند، کسانی هستند که درصدد محافظت از خود در مقابل نوسانات ناگهانی قیمت‌ها هستند.
  • تولیدکنندگان محصولات کشاورزی یا کشاورزانی که قصد پوشش (کاهش) ریسک تغییر قیمت‌های کالاها را دارند بخشی از این گروه هستند.
  • بانک‌ها یا شرکت‌هایی که درصدد حمایت از خود در برابر تغییرات ناگهانی قیمت ارز یا دیگر دارایی‌ها هستند نیز ازجمله معامله گران تجاری هستند.

یک ویژگی کلیدی پوشش‌دهندگان ریسک این است که در کف قیمت بازار، بیشتر خریدار و در سقف قیمت بیشتر فروشنده هستند.

با ذکر مثال زیر بهتر موضوع را متوجه خواهید شد:

ویروسی در آمریکا شیوع یافته است که مردم آمریکا را به زامبی تبدیل کرده است. زامبی‌ها از کنترل خارج شده‌اند و کارهای مخربی همچون دزدیدن آیفون‌های افراد غریبه و دانلود اپلیکیشن‌های نامناسب می‌کنند. (منظور از آیفون، گوشی آیفون است.)

آشفتگی به وجود می‌آید زیرا مردم بدون آیفون‌های عزیزشان سرگردان و درمانده می‌شوند. این جریان باید همین حالا و پیش از اینکه تمام کشور نابود شود، خاتمه یابد.

ظاهراً تفنگ و گلوله روی زامبی‌ها اثری ندارد. تنها راه متوقف کردن آن‌ها قطع کردن سرشان است.

شرکت اپل «احساس نیاز» بازار را می‌بینید و تصمیم می‌گیرد که یک ارتش سامورایی خصوصی تشکیل دهد تا از کاربران ضعیف آیفون حفاظت کند.

برای این کار باید از ژاپن شمشیر سامورایی وارد کند. تیم کوک مدیرعامل اپل با یک سازنده شمشیر سامورایی در ژاپن تماس می‌گیرد. این شخص تمایل دارد که وجه خود را سه ماه بعد که شمشیرها را تحویل داد به ین ژاپن دریافت کند.

شرکت اپل می‌داند که در صورت کاهش جفت ارز USD/JPY، که به معنای افزایش ارزش ین در مقابل دلار است ملزم به پرداخت دلار بیشتری برای تهیه ین خواهد بود.

بنابراین برای محافظت از خود یا پوشش ریسک، اپل قراردادهای آتی ین را خریداری می‌کند.

اگر جفت ارز USD/JPY پس از ۳ ماه کاهش یابد، سود شرکت از خرید قراردادهای آتی هزینه‌های معامله با شمشیرساز ژاپنی را جبران می‌کند.

از طرف دیگر، اگر جفت ارز USD/JPY پس از ۳ ماه افزایش یابد، ضرر شرکت از خرید قراردادهای آتی با کاهش هزینه پرداختی برای هر شمشیر جبران می‌شود.

وارد کار شو تا برنده شوی- واسطه‌گران بزرگ

برعکس پوشش‌دهندگان ریسک که علاقه‌ای به کسب سود از طریق فعالیت‌های معاملاتی ندارند، سفته‌بازان وارد این معاملات می‌شوند تا کسب درآمد کنند و علاقه‌ای به داشتن دارایی مذکور ندارند.

بسیاری از سفته‌بازان به‌عنوان دنبال کنندگان سرسخت روند شناخته می‌شوند، زیرا زمانی که بازار روند صعودی دارد خرید انجام می‌دهند و زمانی که روند نزولی دارد فروش می‌کنند.

سفته‌بازان تا زمانی که روند قیمت بازگشت نکند، وارد معاملات جدید در جهت روند می‌شوند.

سفته‌بازان بزرگ در بازار قراردادهای آتی، جزء بازیگران بزرگ هستند زیرا حساب‌های بزرگی را مدیریت می‌کنند.

درنتیجه، فعالیت‌های معاملاتی آن‌ها می‌تواند به طرز چشمگیری سبب حرکت بازار شود. آن‌ها معمولاً میانگین متحرک را دنبال می‌کنند و تا زمانی که روند تغییر کند پوزیشن‌های خود را حفظ می‌کنند.

واسطه گران کوچک – قربانیان

از طرفی سفته‌بازان کوچک حساب‌های کوچکی دارند. صندوق‌های پوشش ریسک و معامله‌گران حقیقی در این گروه قرار می‌گیرند.

سفته‌بازان کوچک به مخالفت با روند مشهور هستند و معمولاً در سمت اشتباه بازار قرار دارند. به همین دلیل نسبت به پوشش‌دهندگان ریسک و معامله‌گران تجاری موفقیت کمتری دارند. (پوشش دهندگان ریسک با صندوق‌های پوشش ریسک تفاوت دارند؛ برای مثال بانک‌ها با سرمایه‌های خیلی کلان به دنبال عدم کاهش ارزش سرمایه‌های خود هستند در حالی که صندوق‌های پوشش ریسک در پی سرمایه‌گذاری در ارز مناسب جهت کسب سود هستند.)

با این‌ وجود، زمانی که روند را دنبال می‌کنند، تمایل به تمرکز بیشتر بر کف‌ها و سقف‌های قیمتی دارند.

منابع: Investopedia و Babypips

جهت پیگیری اخبار و تحلیل های فارکس و بازارهای جهانی به کانال تلگرامی UtoFX بپیوندید.

بیشتر بخوانید: