در بازارهای نوسانی، معامله‌گران می‌توانند از جهش قیمت یک دارایی بهره ببرند، البته در صورتی که جهش‌های قیمت فرصت معاملاتی برای ما فراهم کنند. شکاف قیمتی یا گپ (gap) زمانی رخ می‌دهد که قیمت یک سهام (یا هر ابزار مالی دیگر) حرکت سریعی به سمت پایین یا بالا داشته باشد، در حالی که در آن بین معامله‌ای صورت نگرفته یا حجم معاملات بسیار کم باشد که در نتیجه در نمودار دارایی می‌توانید یک گپ قیمی ببینید. معامله‌گران می‌توانند این گپ‌ها را تحلیل کنند و از فرصت‌های معاملاتی به وجود آمده استفاده کنند. این مقاله به شما کمک می‌کند تا بهتر درک کنید چرا و چطور گپ‌های قیمتی رخ می‌دهند و شما به عنوان معامله‌گر چطور می‌توانید از این گپ‌ها استفاده کنید.
اصول پایه گپ‌ها
گپ‌ها به دلایل تکینکال و فاندامنتال رخ می‌دهند. برای مثال اگر درآمد شرکتی (گزارش درآمدزایی شرکت) بهتر از پیش‌بینی‌ها اعلام شود، سهام آن شرکت ممکن است در روز بعد با گپ قیمتی رو به بالا باز شود. این بدین معنی است که قیمت سهام بالاتر از قیمتی که روز قبل بسته‌شده، باز می‌شود و در نتیجه گپی بین دو قیمت تشکیل می‌شود. در بازار فارکس خبرها و داده‌هایی وجود دارند که در موقع انتشارشان باعث می‌شوند تفاوت قیمت Bid و Ask (اسپرد) به حدی زیاد شود که شبیه به یک گپ دیده شود. در شرایط مشابه، در بازار سهام ممکن است سهمی یک سقف قیمتی را در سشن معاملاتی بشکند و در سشن معاملاتی بعد، در قیمتی بالاتر باز شود. در این شرایط گپ بخاطر شرایط تکینکالی رخ داده است.
گپ‌ها را می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد:
گپ‌های شکست (Breakaway Gaps): در انتهای یک الگوی قیمتی تشکیل می‌شوند و سیگنال تشکیل روند جدید را به ما می‌دهند.
گپ‌های خستگی (Exhaustion Gaps): در انتهای یک الگوی قیمتی تشکیل می‌شوند و به ما سیگنال می‌دهند که ممکن است قیمت دوباره سقف یا کف جدید را لمس کند.
گپ‌های معمولی (Common Gaps): این نوع گپ‌ها در الگوهای قیمتی تشکیل نمی‌شوند، بلکه فقط محدوده‌ای را نشان می‌دهند که گپ در آن ایجاد شده‌است.
گپ‌های ادامه دهنده (Continuation Gaps): این گپ‌ها به عنوان گپ‌های Runaway نیز شناخته می‌شوند. گپ‌های ادامه‌دهنده در میان الگوهای قیمتی تشکیل می‌شوند و به ما سیگنال می‌دهند که خریدران یا فروشندگان به این سهم خاص هجوم آورده‌اند.
پرشدن یا نشدن گپ‌ها
منظور از پرشدن گپ این است که قیمت دارایی به سطح و قیمت قبل از این‌که گپ رخ دهد برگشته است. دلایل پرشدن گپ‌ها می‌توانند موارد زیر باشند:
• هیجانات غیرعقلانی (Irrational exuberance): حرکت شدید اولیه قیمت ممکن است بخاطر خوش‌بینی یا بدبینی یا هیجانات بیش از حد رخ داده باشد که این حرکت بعد از فروکش‌کردن هیجانات اصلاح می‌شود.
• مقاومت تکنیکالی: زمانی که در قیمت گپ ایجاد می‌شود، به این معنی نیست که قیمت به حمایت‌ها یا مقاومت‌های سد راهش واکنش نشان نمی‌دهد.
• الگوهای قیمتی: الگوهای قیمتی هم برای دسته‌‌بندی گپ‌ها و هم برای این که پیش‌بینی کنیم گپ‌ها پر خواهند شد یا نه، استفاده می‌شوند. گپ‌های خستگی چون سیگنال پایان روند را به ما می‌دهند، معمولا پر می‌شوند. در حالی که گپ‌های شکست و معمولی چون ادامه داشتن روند فعلی را تایید می‌کنند، احتمال این‌که پر شوند کم است.
زمانی که گپ‌ها در همان روزی که رخ دادند پر می‌شوند، اصطلاحا به آن Fading می‌گویند. برای مثال فرض کنید شرکتی گزارش خوبی از میزان سود در هر سهم (EPS یا Earning per Share) را برای یک فصل منتشر می‌کند و قیمت، گپ رو به بالایی ایجاد می‌کند (یعنی قیمت در روز بعد بالاتر، از قیمت بسته‌شده روز قبل باز شود). حال فرض کنید که در طول روز، معامله‌گران متوجه می‌شوند که صورت جریان نقدینگی نقاط ضعفی از خود نشان می‌دهد بنابراین شروع به فروش سهم می‌کنند. در نهایت، قیمت به قیمتی که روز قبل بسته‌شده است برمی‌گردد و گپ به وجود آمده پر می‌شود. بسیاری از معامله‌گران روزانه (day Trader) در روزهایی که گزارش درآمد فصلی شرکت‌ها منتشر می‌شود یا هیجانات در اوج است از این استراتژی استفاده می‌کنند.
Fade یک استراتژی معاملاتی خلاف جهت روند است. استراتژی Fading، بسیار پرریسک است و معمولا توسط معامله‌گران باتجربه استفاده می‌شود.
چطور گپ‌ها را معامله کنیم؟
راه‌های زیادی برای بهره‌بردن از تشکیل گپ‌ها وجود دارند که بعضی از این استراتژی‌ها به نسبت بقیه شناخته شده‌تر هستند. بعضی از معامله‌گران در روز معاملاتی بعد از تشکیل گپ، اگر ببینند شرایط تکنیکالی یا فاندامنتالی دارایی مناسب است وارد معامله می‌شوند. برای مثال، زمانی که گزارش درآمدزایی شرکتی خوب اعلام می‌شود بعد از چند ساعت آن سهم را می‌خرند، به امید این که سهم در روز بعد با گپ مثبت باز شود. معامله‌گران ممکن است در ابتدای حرکت قیمت، موقعیت‌هایی با نقدشوندگی بالا یا پایین را بخرند یا بفروشند، به امید این که روند ادامه خواهد داشت. برای مثال ممکن است یک ارز را هنگامی که با سرعت زیاد گپ رو به بالایی تشکیل می‌دهد و نقدینگی در بازار کم است و مقاومت مهمی در سد راه قیمت قرار ندارد، را بخرند.
بعضی از معامله‌گران از استراتژی Fade برای معامله گپ‌ها استفاده می‌کنند. این معامله‌گران زمانی که بالاترین یا پایین ترین قیمت را مشخص کردند (معمولا از طریق تحلیل تکنیکال این کار را انجام می‌دهند) در جهت مخالف آن قیمت وارد معامله می‌شوند. برای مثال اگر سهمی به دلیل خبر مثبتی، گپ رو به بالایی تشکیل داد، معامله‌گران با تجربه، با وارد شدن به معامله فروش، گپ را fade می‌کنند. (به امید پرشدن گپ وارد معامله می‌شوند). در آخر، معامله‌گران ممکن است بعد از این‌که گپ پر شد و محدوده حمایتی یا مقاومتی رسید وارد معامله خرید یا فروش شوند. مثالی از این نوع استراتژی برای شما در ادامه ارائه شده است.
نکات کلیدی که برای معامله کردن گپ‌ها باید بدانید:
• زمانی که قیمت شروع به پر کردن گپ می‌کند، چون در آن بین حمایت یا مقاومتی وجود ندارد، معمولا بدون توقف گپ پر می‌شود.
• درست تشخیص دادن نوع گپ بسیار مهم است و می‌تواند از این‌که شما وارد معامله اشتباهی شوید جلوگیری کند. مثلا گپ‌های خستگی و گپ‌های ادامه دهنده سیگنال‌هایی خلاف جهت یکدیگر به ما ارائه می‌دهند پس مطمئن شوید نوع گپ را درست تشخیص داده‌اید.
• معامله‌گران خرد معمولا اسیر هیجانات می‌شوند، اما معامله‌گران با تجربه و افرادی که برای موسسات معامله می‌کنند، اسیر این هیجانات نمی‌شوند. زمانی که از اندیکاتور استفاده می‌کنید مراقب باشید و صبر کنید که قیمت شکستی داشته باشد و سپس وارد معامله شوید.
• حتما حجم معاملات را زیرنظر داشته‌باشید. حجم معاملات بالا می‌تواند نشانه گپ‌های ادامه دهنده و حجم معاملات پایین معمولا نشانه گپ‌های خستگی است.
مثالی از معامله کردن گپ‌ها
برای این‌که مطالبی که بیان کردیم را بهتر درک کنید، اجازه بدهید مثالی از سیستم معامله‌کردن گپ‌ها در بازار فارکس ببینیم. این سیستم از گپ‌ها استفاده می‌کند تا اصلاح قیمت به محدوده قبلش را پیش‌بینی کند. قوانین این سیستم بدین صورت است:
۱. معامله باید همیشه در جهت روند کلی قیمت باشد. (نمودار ساعتی را برای پیدا کردن روند کلی قیمت بررسی کنید.)
۲. ارز باید گپ بزرگی در بالا یا پایین یک محدوده مقاومتی کلیدی در تایم‌فریم ۳۰ دقیقه‌ای ایجاد کند.
۳. قیمت باید به سطح مقاومت اولیه برگردد که در این صورت پر شدن گپ را به ما نشان می‌دهد. در این شرایط قیمت به مقاومتی برگشته که حالا برای قیمت، نقش حمایت را بازی می‌کند.
۴. کندل تشکیل شده باید در جهت گپ باشد که به ما نشان دهد روند قیمت در جهت گپ ادامه خواهد داشت. این کندل به ما کمک می‌کند که مطمئن شویم حمایت شکسته نخواهد شد.
بازار فارکس، بازاری ۲۴ ساعته است (بازار فارکس از روز دوشنبه ۱:۳۰ صبح تا جمعه ۱۲:۳۰ شب به وقت ایران، به صورت ۲۴ ساعته فعال است). به همین دلیل گپ‌ها در بازار فارکس به صورت کندل‌های بزرگ نمایان می‌شوند. این کندل‌ها معمولا بخاطر منتشر شدن اخبار یا داده‌ای شکل می‌گیرند که باعث حرکت سریع قیمت می‌شوند. در زمان تشکیل شدن این کندل‌ها معمولا نقدینگی کم است یا اصلا نقدینگی وجود ندارد. در بازار فارکس، تنها زمانی که گپ تشکیل می‌شود، در روز دوشنبه بعد از اتمام تعطیلات پایان هفته است.
به مثالی از این سیستم دقت کنید:
در نمودار GBP/USD کندل بزرگی که توسط فلش مشخص شده است را می‌توان به عنوان گپ در بازار فارکس در نظر گرفت. توجه داشته باشید که این گپ شبیه گپ‌های رایج در دیگر بازارها نیست. تنها وجه شباهت گپ‌های فارکس با دیگر گپ‌ها کمبود نقدینگی و معاملات در بین قیمت‌ها است. توجه کنید که سطوح کندل گپ چطور به عنوان حمایت و مقاومت قوی عمل می‌کنند.
در نمودار ۱ می‌بینم که قیمت، گپی در بالای محدوده تثبیت قیمت که به عنوان مقاومت عمل می‌کرده، تشکیل داده سپس اصلاحی داشته و گپ را پر کرده است و سپس به مسیرش به سمت بالا ادامه داده و در نهایت به سمت پایین حرکت کرده است. همانطور که می‌بینید در زیر محدوده گپ و محدوده حمایتی که ما وارد معامله خرید شده‌ایم، حمایت نسبتا ضعیفی تشکیل شده‌است. معامله‌گر اگر بتواند سقف قیمتی را تشخیص دهد، می‌تواند زمانی که ارز در حال افت است وارد معامله فروش شود.
نکته مهم: معامله‌کردن گپ‌ها به دلیل نقدینگی کم و نوسانات شدید بسیار پرریسک و خطرناک است، اما اگر بتوانید آن‌ها را درست معامله کنید، می‌توانید سودهای سریعی به دست آورید.
نتیجه‌گیری
افرادی که در مورد دلایل به وجود آمدن گپ مطالعه می‌کنند و می‌توانند نوع گپ را به خوبی تشخیص دهند، خواهند توانست با درصد موفقیت بیشتری گپ‌ها را معامله کنند. البته همیشه احتمال این‌که معامله طبق پیش‌بینی شما، حرکت نکند وجود دارد. می‌توانید با زیرنظر گرفتن حجم معاملات از این اتفاق جلوگیری کنید. اگر دیدید مقاومتی بر سر راه قیمت وجود دارد که حتی حجم معاملات بالا هم نتوانسته آن را بشکند، و این مقاومت از پر شدن گپ جلوگیری می‌کند، در این صورت محدوده معاملاتی‌تان را باید دوباره بررسی کنید و اگر مطمئن نیستید که محدوده را درست تشخیص دادید وارد معامله نشوید.
در قدم بعد، مطمئن شوید که افزایش قیمت پایان یافته است. هیجانات غیرعقلانی الزاما سریعا توسط بازار اصلاح نمی‌شوند. گاهی اوقات ممکن است سهامی برای مدت طولانی، به دلیل شایعه‌های که در مورد شرکت وجود دارد بیشتر از ارزشش معامله شود، بدون این که اصلاح قیمتی در آن صورت گیرد. قبل از این که وارد معامله شوید مطمئن شوید که حجم معاملات رو به کاهش است. نکته آخر این که همیشه از حدضرر در معاملات‌تان استفاده کنید. بهترین محدوده برای قراردادن حدضرر چند واحد پایین‌تر از سطوح حمایتی یا چند واحد بالاتر از محدوده‌های مقاومتی مهم است. البته می‌توانید برای حدضرر خود درصد نیز مشخص کنید، مثلا ۸% سرمایه‌تان را به عنوان حدضرر در نظر بگیرید.
منبع: Investopedia
جهت پیگیری اخبار و تحلیل های فارکس و بازارهای جهانی به کانال تلگرامی UtoFX بپیوندید.
دیدگاه خود را بنویسید